Mieszkanie i dług dla banku - propozycja wsparcia dla frankowiczów

Jednym z pomysłów prezydenckiego zespołu zajmującego się przygotowaniem się projektu wsparcia dla osób zadłużonych w walutach obcych jest oddanie bankowi mieszkania w zamian za możliwość umorzenia długu, który pozostał do spłacenia. Stanisław Hrbaczewski będący członkiem zespołu do spraw ustawy o kredycie walutowym tłumaczył przy tym niedawno, że oddanie mieszkania następowałoby w sensie formalnym, osoby zadłużone dalej pozostawałyby bowiem w nim. Agencja Reutera poinformowała niedawno, że polski rząd nie obstaje już przy projekcie zakładającym zmuszanie banków do przewalutowania kredytów we franku i innych walutach obcych na polskie złote. Ta inicjatywa ma być zastąpiona przez przepisy, dzięki którym możliwe stanie się odzyskanie części kosztów pożyczek, a nawet możliwość całkowitej rezygnacji z nich.

Masz dług – oddaj mieszkanie

Horbaczewski podkreślił w swojej wypowiedzi, że zawsze istnieje możliwość wypracowania kompromisu w sprawie ustawy frankowej. Zespół ekspertów zastanawia się nad różnymi ewentualnościami, istnieją bowiem i takie warianty, które będą dobre nie tylko dla kredytobiorców walutowych, ale i dla samej gospodarki. Najlepsze, zdaniem Horbaczewskiego, jest takie rozwiązanie, które nie zaszkodzi żadnemu z zainteresowanych podmiotów. Jednym z takich właśnie rozwiązań jest stworzenie kredytobiorcom szansy na rezygnację z prawa własności nieruchomości na rzecz banku i to wraz z niespłaconą częścią kredytu. Kredytodawcy walutowi nie są przecież ekonomicznymi właścicielami swoich mieszkań, a choć kredyty nazywane są hipotecznymi, są udzielane nie hipotecznie, ale komuś osobiście. Nie można nie zgodzić się z tym – w przekonaniu prezydenckiego eksperta – że w dużej mierze są to kredyty niewolnicze, co sprawia, że polski system prawny w szczególny sposób potrzebuje zabezpieczenia tylko w hipotece, czego obecnie mu brakuje.

Zyski bez strat

W przekonaniu Horbaczewskiego nie można mówić o stratach dla kogokolwiek, jeśli przepisy zostaną sformułowane we właściwy sposób. Nie musi być to wcale oddanie mieszkania w sposób wiążący się ze stratami dla banków, te ostatnie mogą bowiem zdecydować się między innymi na tworzenie specjalistycznych funduszy mieszkaniowych. W rezultacie banki będą zarządzały mieszkaniami, choć kredytobiorcy nadal będą w nich mieszkać, jeśli więc nie będą chcieli, nie będą też musieli się przenosić. W rezultacie do klasycznych opłat doliczana przez bank byłaby jedynie ta, która wiąże się z wynajmem mieszkania. Innym rozwiązaniem branym pod uwagę jest zwrot spreadów, te bowiem, zdaniem Horbaczewskiego, są nie tylko nieetyczne, ale i zbyt szerokie. Kredytobiorcy często nie byli nawet informowani o tym, jaka jest ich natura, a tym samym jedynie niewielki procent rozumiał, z czym są związane.

Dziś coraz popularniejsze jest stanowisko zgodnie z którym spready powinny zostać rozliczone, a różnica oddana kredytobiorcom, choć i tu konieczne staje się wypracowanie takiego sposobu, który nie stanowiłby zagrożenia dla gospodarki. Nie musi być to więc zwrot bezpośredni, alternatywą dla niego może być bowiem obniżenie bieżącej raty lub przekazanie kredytobiorcy innych papierów wartościowych emitowanych przez banki. Dzięki temu kredytobiorcy mogliby odzyskać pieniądze niesłusznie im zabrane, a sytuacja bieżąca banków nie byłaby zagrożona.

Co z tym wsparciem?

Pomoc frankowiczom nie jest kwestią, którą prezydenccy eksperci zajmują się przez przypadek, mamy bowiem do czynienia z jedną z najważniejszych obietnic Andrzeja Dudy w czasie kampanii wyborczej. Już w styczniu tego roku prezydent wyszedł z inicjatywą polegającą na przekształceniu kredytów w walutach obcych na złote przy zmuszeniu sektora bankowego do poniesienia części kosztów przewalutowania. Inicjatywa ta została jednak skrytykowana przez KNF uważającą, że zbyt mocno uderzyłoby to w banki. Koszty miałyby przekroczyć nawet czterokrotnie zyski banków z roku 2015. Obecnie mamy do czynienia z kolejnym krokiem. Szef biura prasowego kancelarii Andrzeja Dudy Marek Magierowski zapowiedział, że prezydent nie wycofuje się z projektu ustawy frankowej, choć nie ma jeszcze mowy o konkretnych propozycjach zmian w pierwotnym projekcie.